Faas van Rietschoten
Zelf gedichten lezen / Zelf over gedichten praten

Bij Uitgeverij kleine Uil Educatief te Groningen verscheen Zelf gedichten lezen. Een reis over de onbewandelde wegen van de poëzie. Auteurs zijn Gerbert Faure, Jan de Jong en Bas Jongenelen. Website: https://www.kleineuil.nl/educatief/zelf-gedichten-lezen-details
In Neerlandistiek schreef Marc Oostendorp over deze uitgave en gaf zijn stuk zijn conclusie als titel mee: Zelf over gedichten praten.

1. Meerduidig
Marc Oostendorp: Een van de definiërende eigenschappen van poëzie is dat ze meerduidig is. Sterker nog, ‘meerduidige poëzie’ is een pleonasme. Een gedicht dat je meteen begrijpt is waarschijnlijk ‘gewoon een duidelijke, eenduidige boodschap die per ongeluk in een rare vorm gegoten is’. Dat beweren althans Gerben Faure, Jan de Jong en Bas Jongenelen, allen docent Nederlands aan de Fontys Lerarenopleiding in Tilburg, met grote stelligheid in de inleiding van hun boek Zelf gedichten lezen, een aanstekelijk leerboek voor de analyse van gedichten.

2. Het onzegbare
Marc Oostendorp gaat nog enige andere eigenschappen na. Een gedicht als Gij staat zoo heel, heel stil van Herman Gorter, heeft niet heel veel betekenissen, maar gaat over een betekenis die je niet in taal kunt vangen.

3. Taalspel
Je kunt een gedicht ook opvatten als een mooi spel met taalvormen, zonder dat die vormen ergens naar hoeven te verwijzen.

4. Van streng 'close reading' tot anarchistisch lezen
Altijd nauwgezet op zoek zijn naar een sluitende interpretatie, dan wel met dat hele zoeken naar betekenis geregeld een loopje nemen: niets van een regel begrijpen en de regel om de een of andere reden toch grappig vinden.

5. Woorden samen
Voor Marc Oostendorp zelf is het wezen van poëzie lezen: op zoek zijn naar woorden die goed bij elkaar passen.